Chciałabym tutaj poruszyć temat definicji banku, czym on w ogóle jest i jakie pełni funkcje. Pytanie jest bardzo proste, czym są banki? Ale czy odpowiedz jest taka jednoznaczna. Bank zdefiniować można jedynie poprzez funkcje pełnione przez niego.
?Bank jest osobą prawną utworzoną zgodnie z przepisami ustaw, działającą na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążających ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym.? Taka definicja wynika z ustawy o Prawie bankowym z dnia 29. VIII. 1997r.
Natomiast banki, jako instytucje finansowe można opisać, jako podmioty zajmujące się obrotem środkami finansowymi zdeponowanymi przez klientów m. in. w postaci depozytów i lokat, środki te wykorzystywane są m. in. do udzielania kredytów, a wypracowane odsetki stanowią dochód dla banku, a także są źródłem wypłacanego przez banki oprocentowania dla klientów od środków zgromadzonych na koncie i lokatach. Dodatkowym źródłem dochodów dla banków są pobierane prowizje i opłaty za wykonywane usługi. Banki posiadają osobowość prawną ponadto muszą być jednostkami samodzielnymi i samo finansującymi się, działającymi na podstawie ustawy oraz swojego statusu wynika to z ustawy o prawie bankowym art. 2.1 z dnia 31. I.1989r. także prowadzona przez nie działalność musi zapewnić im możliwość funkcjonowania, a więc zyski.
Banki są nieodłącznym elementem światowej gospodarki, działają na wielu jej płaszczyznach zapewniając sprawny obrót pieniędzy:
– zarządzają zgromadzonym kapitałem (prowadząc rachunki klientów zarówno indywidualnych, jak i instytucjonalnych)
– regulują płatności dokonywane przez swoich klientów
– pośredniczą w zakupach maklerskich (na rynku akcji i obligacji, papierów wartościowych i innych walorów)
– udzielają gwarancji dla zobowiązań swoich klientów (np. finansowanie zakupów na raty, udzielają gwarancji tranzytowych na towary)
– oferują gamę produktów finansowych dla swoich klientów (oferują prowadzenie rachunków bankowych, zakładanie lokat, udzielanie kredytów), pełnia funkcję doradczą w sprawach finansowych
– bank centralny reguluje gospodarkę pieniężną (podażą pieniądza)
– zajmują się przyjmowaniem wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub terminowych.
– wydają czeki i przeprowadzają operacje czekowe i wekslowe
– oferują przechowywanie wartościowych przedmiotów w skrytkach depozytowych (skrytki sejfowe). W Polsce tylko niektóre banki mają w ofercie skrytki depozytowe czy sejfowe, w których można zdeponować cenne przedmioty. Są to: PKO BP, BNP Paribas Fortis, BGŻ, BPH, Kredyt Bank, BZ WBK, Deutsche Bank i Pekao SA. Skrytek nie prowadzą z kolei: DnBNord, Millennium, Allianz, mBank, Polbank, Credit Agricole, Nordea, HSBC, Bank Pocztowy, Alior czy Bank Polskiej Spółdzielczości. Oczywiście usługa ta nie jest dostępna we wszystkich oddziałach.
Bank Centralny (emisyjny ?jest jedynym bankiem upoważnionym do emisji pieniądza, nadzoruje inne banki, gromadzi dochody i realizuje wydatki budżetu państwa, reguluje podaż pieniądza, w Polsce oczywiście jest nim NBP) oraz banki komercyjne tworzą system bankowy. Współcześnie rośnie rola banków odgrywana w gospodarce, kosztem pieniądza papierowego, teraz większość operacji finansowych przedsiębiorstw odbywa się pomiędzy bankami, banki odgrywają coraz większe znaczenie w rozporządzaniu zasobami finansowymi przedsiębiorstw oraz gospodarstw domowych.
Wykonywane przez banki operacje bankowe można sklasyfikować w 3 głównych typach:
? aktywne (czynne) polegające na wykorzystaniu zgromadzonych aktywów do udzielania różnego rodzaju kredytów, inwestycji w przedsięwzięcia
? pasywne (bierne) polegające na gromadzeniu środków, emisji własnych papierów wartościowych – celem zwiększenia kapitału, pomnażaniu zgromadzonych środków.
? Pośredniczące (wykonywane na zlecenie klientów)
Pierwsze dwa typy operacji są wykonywane przez banki mają za zadanie gromadzenia, pomnażanie i zarządzanie kapitałem, odbywają się one na ryzyko banku – wszelkie korzyści bądź straty dotyczą banku. Natomiast operacje pośredniczące odbywają się na życzenie i ryzyko klientów banku.
Banki, jako instytucje i przedsiębiorstwa wpływają na poziom dobrobytu. Od sprawności banków zależy sprawne funkcjonowanie całej gospodarki. Oprócz tych operacji możemy wyróżnić jeszcze: inne operacje oferowane przez banki np. doradztwo.
Banki ciągle starają się poszerzać oferowaną gamę produktów i usług, coraz popularniejsze stają się oferowane firmom usługi faktoringowe np. Bank Millennium, jako pierwszy bank w Polsce w styczniu 2010 roku wstąpił do Polskiego Związku Faktorów (PZF) innym przykładem jest oferowany przez Bank Zachodni: BZWBK FAKTOR. Popularne stają się również oferowane za pośrednictwem banków różnego rodzaju ubezpieczenia, czy usługi doradztwa finansowego. W tym celu banki łączą się w holdingi ( często także z przedsiębiorstwami z kręgu rynków finansowych powiązane z bankowością tj. firm ubezpieczeniowych, biur maklerskich, ma to ułatwić mi wzbogacanie oferty nowy mi produktami i usługami oraz przedstawić ich wizerunek w oczach klientów, jako bardziej wiarygodny (profesjonalny) oraz zapewniający większe bezpieczeństwo zdeponowanym depozytom.