Zgodnie z obowiązującym obecnie prawem każdy kredytobiorca zaciągający kredyt konsumencki ma możliwość odstąpienia od zawartej umowy i to bez względu na przyczynę. Taki oto przywilej gwarantuje ustawa z dn. 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, jednak nie w każdym przypadku. Kiedy zatem możliwe jest odstąpienie od umowy?
Odstąpienie od umowy kredytu konsumenckiego
Zastanawiając się nad tym, w jaki sposób odstąpić od umowy kredytu należy w pierwszej kolejności sprawdzić, czy zawarta umowa spełnia w ogóle warunki umożliwiające zastosowanie przepisów wspomnianej powyżej ustawy. Niestety nie każda osoba wie o tym, iż umowa o kredyt konsumencki to umowa, której wysokość kapitału nie przekracza kwoty 255. 550, 00 zł (lub też jej równowartości w walucie obcej) co w tym przypadku odgrywa bardzo istotną rolę. Zaciągając bowiem zobowiązanie na kwotę przekraczającą ten limit, nie mają zastosowania przepisy ustawy o kredycie konsumenckim, przez co odstąpienie od takiej umowy będzie w praktyce niemożliwe. Niezwykle istotne jest również właściwe zinterpretowanie pojęcia konsumenta, pod którym rozumie się wyłącznie osobę fizyczną, która zawiera umowę kredytu w celach, które nie są w ogóle związane z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą.
Obowiązki kredytodawcy
Kredytodawca przed podpisaniem przez wnioskodawcę umowy kredytowej ma obowiązek poinformowania go o prawie do odstąpienia od umowy kredytowej. Warto również wiedzieć o tym, iż informacja ta powinna zostać przedstawiona dwukrotnie, a mianowicie przed zawarciem umowy (ustnie), jak i w samej treści podpisywanego dokumentu. Z tego też względu należy na to zwrócić uwagę, czytając bardzo dokładnie umowę, gdyż zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim kredytodawca ma obowiązek przedstawienia na tzw. trwałym nośniku (chodzi tutaj o umowę kredytową w papierowej wersji) wspomnianej powyżej informacji. Przed podpisaniem umowy warto również zwrócić uwagę na to, czy kredytodawca załączył wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy, co jest również jego obowiązkiem.
Warunki odstąpienia od umowy
Kredytobiorca ma możliwość odstąpienia od umowy kredytu, przedkładając kredytodawcy stosowne oświadczenie woli. Niezwykle istotne w tym przypadku jest to, iż kredytobiorca, odstępując od umowy o kredyt konsumencki, nie jest zobowiązany do podania przyczyny rezygnacji. Oznacza to, iż z dowolnej przyczyny można odstąpić od umowy, nie informując kredytobiorcy, z jakiego powodu została powzięta taka właśnie decyzja. Odstępując od umowy kredytu, należy jednak trzymać się przewidzianego w ustawie terminu wynoszącego 14 dni od daty zawarcia umowy. Wyjątek stanowi jednak sytuacja, kiedy to umowa nie zawiera wszystkich niezbędnych elementów, dlatego też w tym przypadku czas liczony jest od momentu ich uzupełnienia przez kredytodawcę. Oświadczenie woli może zostać dostarczone bezpośrednio do oddziału banku, jednak można je również przesłać pocztą, jednak zalecane jest nadanie przesyłki listem poleconym. Zdarzają się czasem sytuacje, gdy umowa o kredyt konsumencki zawierana jest na odległość lub tez poza lokalem kredytodawcy, jednak warto wiedzieć, iż wspomniane powyżej zasady mają w tym przypadku identyczne zastosowanie. Nie jest ważne to, czy dany kredyt został zawarty w siedzibie kredytodawcy, czy też poza nią, gdyż przepisy ustawy o kredycie konsumenckim umożliwiają odstąpienie od umowy kredytu w każdym przypadku.
Skutki odstąpienia od umowy
W rezultacie złożenia przez konsumenta oświadczenia woli o odstąpieniu od zaciągniętego zobowiązania umowa o kredyt konsumencki przestaje obowiązywać, jednak konieczne jest jeszcze rozliczenie otrzymanych środków finansowych. Powszechnie panuje takie przekonanie, iż rezygnując z kredytu, należy ponieść dodatkowe koszty z tym związane, jednak zgodnie z przepisami w przypadku kredytu konsumenckiego osoba, która odstępuje od umowy, nie ponosi w zasadzie żadnych kosztów, nie licząc oczywiście odsetek kapitałowych, których wysokość liczona jest od dnia otrzymania kredytu do momentu zwrotu kredytodawcy otrzymanych przez konsumenta pieniędzy. W jakim jednak czasie należy zwrócić pożyczone pieniądze? Konsument odstępujący od umowy o kredyt konsumencki zobowiązany jest w ciągu 30 dni od momentu złożenia stosownego oświadczenia woli do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych. Zdarzają się jednak czasem nieprzewidziane sytuacje, przez które konsument spóźnia się ze zwrotem pożyczonych pieniędzy, przekraczając tym samym termin wspomnianych wcześniej 30 dni. Czy w związku z tym bank może wyciągnąć jakieś konsekwencje? Dokonując zwrotu pożyczonych środków z pewnym opóźnieniem, bank z pewnością zażąda dodatkowych odsetek (tzw. odsetek za opóźnienie), dlatego też lepiej postarać się o wcześniejszy zwrot pieniędzy. Jeśli jednak z jakichś przyczyn nie będzie to możliwe w wyznaczonym terminie, to warto wcześniej poinformować o tym fakcie kredytodawcę, który rozpoznając sprawę, może zaniechać poboru dodatkowych kosztów, ustalając nowe warunki zwrotu.
